O LIPSKU

• Drukuj
• E-mail

Szczegóły

Nadrzędna kategoria: ROOT

Kategoria: O lipsku

Utworzono: wtorek, 18, październik 2011 15:38

Opublikowano

Marcin Wojciechowski

Odsłony: 34730

Charakterystyka geograficzna

• położenie

Miasto i Gmina Lipsko położona jest w południowo – wschodnim krańcu województwa mazowieckiego (wcześniej radomskiego do zmian w podziale administracyjnym kraju od 01.01.1999r.), w dolinie rzeczki Krępianki.

• powierzchnia i granice

Powierzchnia Miasta i Gminy Lipsko wynosi 135,2 km2 w tym: miasto 15,7 km2, gmina 119,5 km2 i graniczy z gminami: Sienno, Ciepielów, Chotcza, Solec n/Wisłą i Tarłów (województwo Świętokrzyskie).

• teren /charakter terenu/

W większości teren jest wyżynny przylegający do niziny Krępianki. Lasy zajmują powierzchnie 1586 ha pozostałe to użytki rolne wykorzystywane głównie pod uprawę owoców, warzyw i zbóż.

 Charakterystyka demograficzna

Infrastruktura techniczna i komunalna, sieć dróg

Układ komunikacyjny w mieście i gminie Lipsko tworzą :

• droga krajowa nr 79 relacji Warszawa – Kozienice – Lipsko – Sandomierz – Tarnobrzeg – (ok. 19 km na terenie gminy),
• droga wojewódzka nr 747 relacji Iłża – Lipsko – Solec n. Wisłą – Opole Lubelskie – Bełżce (dł. Ok. 9 km w granicach gminy).

Obie te drogi tworzą równoleżnikowo – południkowy układ krzyżowy przecinający się w mieście Lipsku pełniący funkcję tranzytowe, ogólne, miejskie, lokalne oraz dojazdowe. Poza tym układ komunikacji w mieście i gminie Lipsko tworzą :

• droga wojewódzka nr 874 Gołębiów – Wola Solecka – Boiska,
• drogi powiatowe o łącznej długości 87 km
• drogi gminne lokalne o łącznej dł. 136 km

Układ komunikacyjny gminy zapewnia prawidłowe połączenie z sąsiednimi powiatami i gminami, a także z miastem stołecznym Warszawą.

 Sieci energetyczne i gazowe

Gmina Lipsko zasilana jest w energię elektryczną pochodzącą z krajowego systemu elektroenergetycznego za pośrednictwem Rejonowego Zakładu Energetycznego
w Zwoleniu. W istniejącym systemie elektroenergetycznym występują:

• linia wysokiego napięcia 400kV relacji Kozienice – Ostrowiec,
• linie napowietrzne średniego napięcia 15kV i stacje transformatorowe 15/0,4 kV,
• linie niskiego napięcia.

Głównym źródłem zasilania sieci średniego napięcia jest stacja transformatorowa 110/15 kV (GPZ) z transformatorem o mocy 10MVA, zlokalizowana w południowo – wschodniej części Lipska. Stacja ta jest zasilana liniami jednotorowymi 110 kV relacji Zwoleń – Lipsko i Lipsko – Ostrowiec. Napowietrzna i kablowa sieć średniego napięcia zasila szereg stacji transformatorowych 15/0,4 kV, rozlokowanych na terenie miasta i gminy, które za pośrednictwem sieci niskiego napięcia doprowadzają energię elektryczną do wszystkich odbiorców. Na terenie miasta i gminy usytuowanych jest 91 stacji transformatorowych, w tym na terenie miasta 32. Dodatkowo 12 stacji transformatorowych usytuowanych jest na terenie zakładów pracy. Miasto i Gmina Lipsko nie jest zaopatrywana w gaz ziemny, brak przewodu systemu gazowniczego. Mieszkańcy zaopatrują się w gaz propan – butan/ w butlach 11kg/. Dostawcami gazu są: Samodzielny Zakład Budzetowy Usług Komunalnych, Spółka ARC – GAS oraz indywidualni dostawcy. Gaz w wiejskiej części gminy sprzedawany jest w usytuowanych na terenie gminy punktach sprzedaży gazu (w około 30 miejscach). Zaopatrzenie gazu w pełni pokrywa zapotrzebowanie mieszkańców.

 Ciepłownictwo

Energetyka cieplna Miasta i Gminy Lipsko posiada zróżnicowaną strukturę i opiera się na funkcjonowaniu dwóch podstawowych rodzajów centralnego ogrzewania:

• sieci ciepłowniczej, która obsługuje osiedla mieszkaniowe, budynki użyteczności publicznej oraz zakłady pracy w Lipsku (większe zakłady posiadają własne źródła energii),
• osobne źródła, między innymi kotłownie w budynkach placówek oświatowych usytuowanych na terenie gminy,
• oraz indywidualne instalacje centralnego ogrzewania funkcjonujące w gospodarstwach domowych.

Głównym źródłem zasilania centralnego ogrzewania jest tradycyjnie węgiel kamienny, występują także kotłownie zasilane olejem opałowym, a także gazem propan – butan.

 Wodociągi i kanalizacja

Miasto i Gmina Lipsko zaopatrywana jest w wodę z następujących ujęć wody wgłębnej :

• Lipsko – wydajność 120 m3/h,
• Józefów – wydajność 36,5 m3/h,
• Katarzynów – wydajność 57 m3/h,
• Wólka – wydajność 0,3 m3/h,
• Daniszów – wydajność 1,5 m3/h.

Na terenie miasta Lipska istnieje kanalizacja sanitarna o łącznej dł. 14,9 km posiadająca 734 przyłącza. Oprócz wyposażonych w kanalizacje miasto i gmina posiada sieć kanalizacji sanitarnej i wodociągowej w systemie rozbudowanym, jednakże niewystarczającym przede wszystkim na wiejskim obszarze gminy.

 Łączność

 Ważne obiekty przemysłowe i zakłady pracy

Główne zakłady przemysłowe zlokalizowane są w południowo wschodniej części Lipska a najważniejsze z nich to:

• - KINGSPAN – przemysł budowlany,
• - SCANDIC FOOD - przemysł spożywczy,
• - Spółka z.o.o. ,,Mleko”- przemysł spożywczy,
• - MARBET - przemysł metalowy,
• - UNIMAR - przemysł metalowy,
• - PUBLIMA - przemysł mięsny

 Charakterystyka zabudowy wiejskiej i miejskiej

• w kierunku południowym – Śląsko, Poręba, Daniszów Walentynów Maruszów, Długowola I, Długowola II i Józefów,
• w kierunku zachodnim – Lipa Miklas, Nowa Wieś, Krępa Kościelna i Zofiówka,
• w kierunku północnym Wola Solecka I, Wola Solecka II, Katarzynów, Gołębiów, i Szymanów.

Najmniej zaludnionym obszarem jest północno – zachodnia część gminy.

 Zabytki

Obiekty na terenie gminy Lipsko wpisane do rejestru Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z terenu gminy Lipsko wpisane zostały następujące zabytki architektoniczne:

Lista zabytków znajdujących się w rejestrze Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, mających jednocześnie najwyższe znaczenie dla gminy pod względem materialnym, duchowym i turystycznym:

  Lipsko – Budynek d. żydowskiego Domu Modlitwy z lat 20. XX w., nr rej. A-1676, nr dec. 118/2021 z 24.11.2021 r..

Daniszów – park podworski z przełomu XVIII i XIX w, nr rej. 740 z 20.12.1957 roku oraz 345/A z 04.11.1986 roku. 

Krępa Kościelna – kościół parafialny p.w. św. Apostołów Piotra i Pawła z lat 1911-1930, nr rej. 337/A 
    z 10.04.1986 roku.

Krępa Kościelna – cmentarz rzymsko-katolicki, założony na przełomie XVIII i XIX wieku, nr decyzji 36/2012
    z dnia 12.01.2012 roku.

Lipsko - kościół parafialny p.w. św. Trójcy, nr rej. 345/A/7 z 15.06.1976 roku oraz 81/A/81z 12.03.1981 roku

Zofiówka – dom drewniany, koniec XIX w, nr rej. 121/A/81 z dnia 04.11.1981 rok.

Obiekty znajdujące się w Gminnej Ewidencji Zabytków

Zgodnie z art. 21 w/w ustawy podstawą opracowania programu opieki nad zabytkami jest gminna ewidencja zabytków. Według rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 26 maja 2011 r., w sprawie prowadzenia rejestru zabytków krajowej, wojewódzkiej i gminnej ewidencji zabytków oraz krajowego wykazu zabytków skradzionych lub wywiezionych za granicę niezgodnie z prawem (Dz. U. z 2021 r. poz. 56) GEZ jest prowadzona w formie zbioru kart adresowych zabytków nieruchomych z terenu gminy.

Karta ewidencyjna zabytku zawiera w szczególności dane umożliwiające określenie zabytku, jego miejsce położenia lub przechowywania, zwięzły opis cech i wartości kulturowych oraz wskazanie właściciela i posiadacza zabytku.

Zweryfikowana gminna ewidencja zabytków nie jest zamknięta i może być zwiększana zgodnie z przepisami ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.

Podczas przeprowadzonych badań terenowych zweryfikowano dotychczasową ewidencję zabytków. Materiałem wyjściowym była sporządzana Gminna Ewidencja Zabytków, stanowiąca załącznik do Programu Opieki nad Zabytkami dla Miasta i Gminy Lipsko na lata 2020 - 2023.

Więcej informacji w Programie Opieki nad Zabytkami Miasta i Gminy Lipsko na lata 2020 - 2023 przyjętego uchwałą Rady Miejskiej w Lipsku
nr Uchwała Nr LXXIII/426/2023 z dnia 28.11.2023 r.

• Program Opieki nad Zabytkami dla Miasta i Gminy Lipsko na lata 2024 - 2027

• Karty adresowe Gminnej Ewidencji Zabytków

• Karty adresowe stanowisk archeologicznych

• Mapa obiektów wpisanych do Gminnej Ewidencji Zabytków